Ikaapat na Post para sa Buwan ng mga Akdang Pinot. Unang Bahagi: Kapag Sinabi Ko Sa ‘yo, Gary Granada
Sa mga kaedad ko, bibihira na
lang siguro ang nakakikila kay Joey Ayala at kahit kay Gary Granada. Naalala
kong minsa’y naimbitahan akong kumanta sa isang pageant. Pagdating ko’y
inalukan ako ng emcee ng listahan ng mga kantang maaari ko raw pagpipilian
dahil mayroon silang minus one ng mga kantang nása listahan na iyon. Sabi ko,
hindi may dala akong gitarista. Pagtungtong ko sa entablado naririnig ko pa ang
mga sigawan ng tao, ngunit parang wala nang nakaimik nang simulan ko nang
kantahin ang Kapag Sinabi Ko Sa ‘yo ni Gary Granada. Nakatunganga silang lahat
sa akin. Sa loob-loob ko’y wala akong pakialam. Di ako kakanta ng mga kanta ng
mga katulad ng kay Justin Bieber. Di ko ipagpapalit ang kaluluwa ko para sa
kaligayahan ng mga tao sa pageant na ito. Simula noo’y kakatwang di na ulit ako
naimbitahang kumanta sa mga pageant.
Di ko na siguro kailangan pang
himayin sa maikling sanaysay na ito ang katotohanang iba ang pagtingin ng
nakararaming kabataan sa mga akdang Pinoy katulad ng mga kantang ito nila Joey
Ayala, Gary Granada, Heber Bartolome, at iba pang dakilang mang-aawit ng ating
panahon. Nito nga lang nagdaang araw ay di ko makalimutan ang narinig ko habang
tumitingin ng mga libro sa isang bookstore. Dalawang kabataan ang naghuhuntahan
tungkol sa mga librong naroon. Ang sabi ng isa sa kasama niya “hala ano ba
naman ‘yan, tingnan mo itong The Fault in Our Stars ginawa na ring jejemon.”
Nagtanong ang kasama niya kung paano ginagawang jejemon ang sikat na nobelang
Ingles ni John Green. Sinagot niya ng “tinranslate sa Tagalog”. Simpleng
huntahan lang ito sa isang bookstore ngunit maaaring maging salamin ng
kasalukuyang pagtingin ng karamihan sa mga kabataan sa ating wika. Bakit
nagiging jejemon kung itina-translate ang akda sa Filipino? Ano ang hindi
jejemon ang sa Kano at sa Korean Pop? Masaklap na kapalaran ito ng ating
kaakuhan kung tutuusin.
Marahil ay ganito rin ang pagtingin
nila sa mga kanta ng katulad ni Joey at Gary. Alternatibo ang tunog, ang anyo, at maging ang
mga nilalaman ng mga kanta nila maging kung ikukumpara sa mga matatandang kanta.
Isa sa hinahangaan kong aspekto ng mga kanta nila ang pagbaling sa katapatan ng
kanta sa kung ano ang totoo. Halimbawa ay ang ilang linya sa Kapag Sinabi Ko Sa
‘yo.
Kapag sinabi ko
sa ‘yo na ika’y minamahal
Sana’y maunawaan
mo na ako’y isang mortal
At di ko kayang
abutin ang mga bitwin at buwan
O di kaya ay
sisirin, perlas ng karagatan.
Katulad ng karamihan sa mga
kantang ating kinahuhumalingan, tungkol sa romantikong pag-ibig ang kantang
ito. Ngunit magandang katangian ng persona ng kanta ang pagiging tapat nito sa
sinisinta. Ito’y mapapatindi pa sa pamamagitan ng kasukdulang bahagi:
Ako’y hindi romantiko,
sa ‘yo’y di ko matitiyak
Na pag ako’y
inibig mo, kailanma’y di ka iiyak.
Kabaliktaran ito ng kalimitan
nating naririnig na susungkitin ang bituin, aagawin ang buwan, o itatali ang
hangin para mapaipakita lámang ang masidhing pagmamahal. Ngunit hindi natatapos sa
pagiging tapat ang pag-ibig na tinutukoy ng kantang ito. Dahil Gary Granada,
hindi mawawala ang pag-ibig sa lipunan, sa bayan, at sa “isang malayang daigdig
(tungo) sa malayang pag-ibig”.
Halina’t ating
pandayin, isang malayang daigdig.
Upang doon
payabungin, isang malayang pag-ibig.
At kaakibat ng pagtatapat na ito
ay ang pagtanggap di lang sa iniibig, kung di pati na ang buo niyang mundo.
Anong mundo itong tinutukoy?
Kapag sinabi ko sa iyo na ika'y
sinisinta
Sana'y yakapin mo akong bukas ang
iyong mga mata
Ang kayamanan kong dala ay
pandama't kamalayan
Na natutunan sa iba na nabighani sa
bayan.
Malinaw na mulat ang persona sa mundo kung saan ang “kayamanang
dala ay padama’t karanasan na natutunan sa iba na nabighani sa bayan”.
Kaya anong tamis nang hilingin niya sa pagwawakas ng kanta.
Kapag
sinabi ko sa ‘yo na ika’y sinusuyo
Sana’y ibigin mo ako kasama ang
aking mundo.
Isa lámang ito sa napakagagandang kanta ni Gary at ng mga
katulad niyang alagad ng sining na hindi pinakikinggan ng madla. Gaano kadakila
ang pag-ibig na ipinagtatapat ang totoo? Gaano kadalika ang pag-ibig na
nakaugat sa isang mundong ang kayamanan ay pandama’t karanasan at pagkabighani
sa bayan? Nais kong banggitin kung gaano kabagay sa nilalaman ng kanta ang
areglo ng musika nito. Bakit hindi ito ang laging pinatutugtog sa radyo at
naka-save sa playlist ng phone ng mga kabataan? Habambuhay na siguro akong
magtataka. Jusko, kung totoo ngang jejemon ito, magpapaka-jejemon na lang ako.
#BuwanNgMgaAkdangPinoy #BuwangNgWikangFilipino
No comments:
Post a Comment